Principi obrazaca spolnog ponašanja
Vrsta: Seminarski | Broj strana: 15 | Nivo: PMF

UNIVERZITET U SARAJEVU PRIRODNO - MATEMATIČKI FAKULTET
Bećirhodžić Nerma Smjer: Ekologija
PRINCIPI OBRAZACA SPOLNOG PONAŠANJA
- Seminarski rad -
Sarajevo, 2011.
Sadržaj
I. II. III. UVOD ...................................................................................................................................... 1 Primjeri obrazaca spolnog ponašanja ..................................................................................... 2 Seksualna selekcija ................................................................................................................. 6
III.1. Sezona parenja ....................................................................................................................... 8 III.2. Evolucioni model polnih razlika i sličnosti................................................................................ 9 III.3. Opšte pretpostavke evolucionog pristupa u ponašanju ......................................................... 9 IV. Polne razlike u ljudskim obrascima spolnog ponašanja ......................................................... 10 IV.1. Pozitivne i negativne strane spolnog općenja ......................................................................... 10 IV.2. Poslijedica spolnog općenja .................................................................................................... 10 V. VI. ZAKLJUČAK ........................................................................................................................... 12 LITERATURA .......................................................................................................................... 13
I.
UVOD
Da bi bili uspješni u vrlo važnom procesu reprodukcije spolni partneri, mužjak i ženka, moraju se meĎusobno predstaviti na vrlo jasan i nedvosmislen način. Životinje to postižu tzv.udvaranjem. Pod udvaranjem se podrazumijeva čitav niz ineraktivnog ponašanja koje se odvija izmeĎu mužjaka i ženke prije, u toku i neposredno nakon akta parenja. Udvaranje i pojedine faze udvaranja imaju odreĎenu funkciju. Neki obrasci ponašanja tokom parenja služe za lociranje i privlačenje mogućeg spolnog partnera. Kada se već susretnu mužjak i ženka, on se predstavlja na specifičan način kojim je želi podstaknuti da reaguje prihvatanjem udvaranja. Sam akt parenja je vrlo kompleksan i podrazumijeva specifićno i sinhronizirano ponašanje oba partnera. Za udvaranje, parenje i podizanje mladih vrlo važan je izbor mjesta za te aktivnosti. U nekih vrsta susret spolova, udvaranje, parenje i podizanje mladih odvija se na jednom mjestu. U drugih vrsta pojedine faze odvijaju se na posebno odabranim mjestima. U prirodnim uslovima vrlo često se dešava da spolni partneri nisu istovremeno spremni za parenje. Najčešće je jedan partner, obično mužjak, spremniji od drugog. U tom slučaju mužjak pribjegava posebnom obrascu ponašanja čija je funkcija stimuliranje ženke za parenje. U tu svrhu mužjak izvodi različite aktivnosti koje sadrže vizuelne, mirisne i taktilne signale sedukcije ili njihove kombinacije. Kod nekih životinjskih vrsta udvaranje i parenje povezano je sa velikom opasnošću. Spolno nespremne ženke mogu udvaranje shvatiti kao agresivnost i to pobuĎuje njene odbrambene mehanizme. U nekih paukova mužjaci su upadljivo manji od ženki. Zato njegovo udvaranje nepripremljenoj ženci postaje vrlo rizično i dovodi ga u opasnost da bude pojeden. Kod životinjskih vrsta koje imaju tzv.spoljašnju oplodnju presudnu ulogu za uspješnost reprodukcije ima sinhronizacija spolnog ponašanja. Muške i ženske spolne stanice moraju se sresti izvan tijela i ukoliko se to nije desilo sinhrono one propadaju. Mužjaci i ženke mnogih životinjskih vrsta se meĎusobno razlikuju u pogledu veličine, oblikom tijela i vrlo često upadljivo različitom obojenošću cijeloga ili pojedinih dijelova tijela. Ova pojava se naziva spolni dimorfizam. Kod nekih vrsta životinja mužjaci su znatno manji od ženki, dok su opet kod nekih upadljivo krupniji. Tako su, naprimjer, mužjaci nekih beskičmenjaka i nekih riba u poreĎenju sa ženkama pravi kepeci i obično su tokom cijelog života vezani za ženku, često kao paraziti. od ptica i sisara mužjaci su, po pravilu, znatno krupniji od ženki. Oblik tijela mužjaka i ženki mnogih vrsta su tako različiti kao da ne pripadaju istoj vrsti. Mužjaci se od ženki najčešće razlikuju po nekim morfološkim karakteristikama, kao što su: rogovi, krijeste, papci, perje te različiti drugi izraštaji i dodaci. Naročito česta i upadljiva razlika meĎu spolovima je u pogledu tjelesne obojenosti pojedinih dijelova tijela: mužjaci su, po pravilu, uvijek živahnijih boja, što naročito dolazi do izražaja za vrijeme razmnož avanja. Mužjaci mnogih životinja imaju drugačiju boju, a mnogi specijalne ukrase; kod nekih riba mužjaci imaju dugačke, šarene peraje te upadljivu obojenost nekih dijelova tijela. Perje mužjaka nekih ptica je izuzetno lijepe i upadljive boje (fazan, paun, rajska ptica itd.).

---------- OSTATAK TEKSTA NIJE PRIKAZAN. CEO RAD MOŽETE PREUZETI NA SAJTU. ---------- 

www.maturski.org 

 

MOŽETE NAS KONTAKTIRATI NA E-MAIL: [email protected]